Tăng huyết áp - Kẻ giết người thầm lặng
THA là một bệnh lý thường gặp ở người cao tuổi, cán bộ, công chức văn phòng, những người luôn phải chịu những căng thẳng và áp lực trong công việc; những người hút thuốc lá, sử dụng chất kích thích, béo phì, người có thói quen không tốt trong ăn uống và chế độ sinh hoạt... và nó gây không ít rắc rối, nguy hiểm cho những người mắc phải. Nhiều người bệnh bị huyết áp cao mà không hề biết, từ đó không được điều trị kịp thời, dẫn đến những biến chứng nặng nề. Biến chứng của THA rất đa dạng, nhiều mức độ làm cho người bệnh trở nên tàn phế và thậm chí có thể tử vong với các biến chứng nguy hiểm về tim như cơn đau thắt ngực, nhồi máu cơ tim, suy tim, xuất huyết não, nhũn não, phù thận, suy thận, mờ mắt, xuất huyết, phình thành động mạch... Đa số bệnh nhân bị THA thường không có dấu hiệu cảnh báo trước, nhiều khi, người bệnh thường không thấy có gì khác biệt với người bình thường.
Bệnh THA được Tổ chức Y tế thế giới gọi là “Kẻ giết người thầm lặng", nhưng hiện nay có rất nhiều người chủ quan với căn bệnh này. BsCKI Ngô Xuân Thiêm - Phó trưởng phòng phụ trách Phòng khám đa khoa, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật cho biết: “Người bệnh có thể xuất hiện một vài triệu chứng như đau đầu, chóng mặt, ù tai… Những triệu chứng này người bệnh thường chủ quan bỏ qua, không đi khám sớm mà cho rằng đó là do mệt mỏi đơn thuần gây nên. Thậm chí, một số người biết mình bị THA nhưng khi uống thuốc thấy đỡ thì tự ý dừng luôn, không tái khám và theo dõi bệnh theo chỉ định của bác sỹ".
Bà Nguyễn Thanh Nhàn, 65 tuổi ở xã Thanh Sơn (Kim Bảng) là một ví dụ điển hình. Bà Nhàn phát hiện mình mắc cao huyết áp cách đây gần chục năm sau một cơn choáng ngất, đầu đau nhức nhối. Bà đi mua thuốc về dùng và thấy đỡ nên đã không đi kiểm tra lại huyết áp. Bà Nhàn chia sẻ: “Thời gian gần đây tôi mất ngủ, đau đầu triền miên, người vã mồ hôi liên tục và hay muốn cáu gắt… Nhiều lúc mệt mỏi, ngột ngạt, rất khó thở. Và rồi... tôi bị choáng ngất, cả nhà vội vàng cho đi cấp cứu". Qua cấp cứu, các bác sỹ cảnh báo huyết áp của bà quá cao 200/110 mmHg, nếu cứ tự ý dùng thuốc, không theo chỉ định của bác sỹ, bà sẽ phải đối mặt với nguy cơ tai biến.
Trường hợp của ông Trần Hữu Trung, 72 tuổi ở thị trấn Hòa Mạc (Duy Tiên) không được may mắn như bà Nhàn. Ông bị biến chứng nặng do THA. Theo lời kể của gia đình, ông Trung mắc bệnh THA đã 4 năm, tuy nhiên ông không điều trị hay khám định kỳ theo chỉ định của bác sỹ. Cách đây 4 tháng, ông đột ngột bị liệt toàn thân. Nhập viện cấp cứu tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh, bác sỹ chẩn đoán ông bị THA dẫn đến nhồi máu não. Huyết áp bệnh nhân đo được khi vào viện là 180/110mmHg. Đến nay, sau một liệu trình điều trị, huyết áp của ông Trung đã được kiểm soát tốt hơn. Tuy nhiên, ông sẽ phải mất nhiều thời gian và kinh phí mới có thể vận động lại được.
Đo huyết áp - Biện pháp đơn giản, ít tốn kém
Trong số các bệnh thường gặp gây nguy hiểm đến tính mạng con người, thì THA được xem là “kẻ giết người thầm lặng" bởi chúng có thể tìm đến bất kỳ ai, ở nhiều độ tuổi khác nhau. Biểu hiện bệnh không rõ ràng, bất ngờ và có thể gây ra những biến chứng nặng nề, thậm chí nhiều trường hợp có thể gây tử vong hoặc để lại các di chứng ảnh hưởng đến sức khoẻ, sức lao động của người bệnh và trở thành gánh nặng cho gia đình và xã hội.
Mặc dù THA gây ra nhiều hậu quả nặng nề như vậy nhưng trong nhiều trường hợp lại không có biểu hiện đặc hiệu nên việc kiểm tra huyết áp thường xuyên, nhất là với những người có yếu tố nguy cơ về tim mạch là hết sức cần thiết và quan trọng. Theo BsCKI Ngô Xuân Thiêm: Để phòng biến chứng do THA, người bệnh cần dùng thuốc đều đặn theo hướng dẫn của bác sỹ, không tự ý bỏ thuốc và phải theo dõi bệnh một cách chặt chẽ, tái khám theo đúng định kỳ. Ngoài ra, người bệnh cần có chế độ ăn uống, sinh hoạt điều độ: đặc biệt là ăn nhạt, hạn chế bia rượu, không ăn những thực phẩm nhiều cholesterol như phủ tạng động vật, lòng trắng trứng, thực phẩm chứa nhiều lipit… và tập thể dục hằng ngày, tránh căng thẳng, lo âu, nên tự tạo một cuộc sống vui vẻ, hài hoà.
THA là bệnh rất dễ phát hiện, biện pháp đơn giản và ít tốn kém nhất đó là đo huyết áp. Bằng việc chủ động đo huyết áp hàng ngày, bệnh nhân đã có thể tự đánh giá được tác dụng của các thuốc điều trị đang dùng hay các sinh hoạt thông thường, để từ đó có sự điều chỉnh phù hợp. Vì thế, việc thay đổi các lối sống, thói quen có hại của bản thân mỗi người chính là vũ khí hữu ích hàng đầu trong cuộc chiến chống lại kẻ thù thầm lặng này.
